22 Ekim 2012
Yıldıray ve Mahmud KIRMIZI'da
Yıldıray ve Mahmud Hürriyet Kırmızı derginin Ekim sayısında spot ışık altında. Okumak için www.kirmizidergi.com
20 Ekim 2012
Kosova Notları
Bir odaya iki İtalyan,
iki Makedon, iki Türk ve bir Kosovalıyı koyarsanız ne konuşurlar? Bir eylül gecesi Gani’nin Prizren’deki odasında iseler cevap basit; çizgiroman! Yer yer tarzancanın en koyu şivesiyle üstelik.
Plaketlerin verildiği törenden bir görünüm (sağda Fabiano) |
Balkanları ilk görüşüm güneşli, sıcak bir Eylül sabahıydı.
Doğu Avrupa’nın ırksal ve dinsel nefret acılarından payına düşeni yaşamış
bölgesi Balkanların tam göbeğinde, eski Yugoslavya’nın bağımsızlığını en son
kazanan parçasına; Kosova’ya
dağların arasından çalkalanarak alçalan bir uçaktaydık. Biraz uyku biraz korku
belasına kapalı tuttuğum gözlerimi açıp pencereden baktığımda gördüğüm bir
Haziran Anadolusundan farksız bir platoydu. Yıldıray ile beraber Prizren’de
bu yıl sekizincisi düzenlenen Kosova
Çizgiroman Festivaline katılmak üzere bu yolculuğa çıkmıştık.
Yeni cumhuriyetin başkenti Priştina’ya onbeş dakika uzaklıkta küçük bir havalimanı olan Adem Jashari havalimanından bizi alan
şöförümüz minareli köylerin dağıldığı bir ovadan, yeşil dolambaçlı bir dağdan,
ENKA’nın yapmakta olduğu Priştina-Tiran otobanının bir bölümünden geçirerek bir
saat içinde Prizren’e ulaştırdı bizi.
Tepedeki büyük kalenin gözetiminde akan Akdere’nin kıyısında uzanan Prizren iki üç katlı şirin binaları, Arnavut
kaldırımlı Şadırvan bölgesi,
birbirine sokulmuş küçük dükkanların sıralandığı caddeleri, hatta çevresini
saran Şar dağlarının yeşili ile Yıldıray’a Kastamonu’yu
hatırlattı.
Şehrin sürprizleri bu fiziksel benzerlikten ibaret değildi. Evimizden
kilometrelerce uzakta, sınır komşumuz olmayan bu ülkedeki otelimizde bizi
Silifke oyunhavası karşıladı. Otelin restaurantında şıkır şıkır hanımlar beyler
gerdan kırıp, bıkkın sünnet çocuğunu unutmuş kendilerinden geçiyordu. Odamıza
çıktığımızda da aynı desibelde bize eşlik eden bangırdı Silifke’den çıkmış,
Karadeniz türkülerine doğru akıyordu. Yabancılık beklerken Prizren bizi ters
köşeye yatırmıştı. Türk nüfusun azımsanmayacak oranda olduğu, Türkçenin her
yerde konuşulduğu bir yerdeydik. Prizren’deki üç günümüzde sokakta
gezerken, köftemizi, kahvemizi söylerken
hep kendi dilimizi kullandık.
Yerleştikten sonra etkinliğin merkezi olan eski Osmanlı hamam yapısına, adı üzerinde “Hamam”a gittik ve festivalinin organizatörü Gani (Sururi) ve diğer katılımcılarla tanıştık. Kıbrıs’tan karikatüristler Mustafa Tozaki , Arif Ali Albayrak, İtalya’dan Dampyr çizerleri Alessandro Bocci, Fabiano Ambu, Makedonya’dan Nikola Temkov, Toni Anastasovski, Vesna Nichevska- Saravinova, Fransa’dan Cent Alanter, Kosova’dan Agim Krasniqi .
Yerleştikten sonra etkinliğin merkezi olan eski Osmanlı hamam yapısına, adı üzerinde “Hamam”a gittik ve festivalinin organizatörü Gani (Sururi) ve diğer katılımcılarla tanıştık. Kıbrıs’tan karikatüristler Mustafa Tozaki , Arif Ali Albayrak, İtalya’dan Dampyr çizerleri Alessandro Bocci, Fabiano Ambu, Makedonya’dan Nikola Temkov, Toni Anastasovski, Vesna Nichevska- Saravinova, Fransa’dan Cent Alanter, Kosova’dan Agim Krasniqi .
Ekip tamamlanınca hep beraber Belediye Başkanını ziyaret
edip kahvesini içtik. Sonra yine Hamam’a dönerek Disney Fransa’da 7 yıl geriplan, layout, konsept sanatçısı olarak
çalışmış olan Cent’in Tarzan ve Şaşkın İmparator filmlerinin konsept defterleri üzerinden yaptığı
sunumu izledik. Kadraj hareketleri, açık koyu değerinin dikkat odaklı olarak
bir enstrümana dönüşünü gayet güzel açıkladı sağolsun.
Akşam ise Belediye yetkililerinin, Kosova’da görevli NATO’ya
bağlı KFOR subaylarının da katılımının olduğu bir açılış töreni ve müteakibinde
kokteyl ile devam etti. Hamamın kubbeli iki ana mekanında sergilenen, Doğu
Avrupa sanatçılarının ağırlıkta olduğu yüze yakın illüstrasyon, karikatür, çizgiroman
sayfaları ile zevkli bir seçki yaratılmıştı.
Bu noktada ister istemez içinde bulunduğumuz yapı ile ilgili
bir şeyler söyleme mecburiyeti hissediyorum. Belediyenin izniyle sergi mekânı
olarak kullanılan Hamam, yapısal olarak sağlam şekilde ayakta durmakla birlikte
sergileme için asgari aydınlatma düzeneği eklenmesi dışında oldukça ham bir
alan. Keşke kaynak bulabilseler, hatta keşke Türkiye Cumhuriyeti bu Osmanlı
yapısının yeniden işlevlendirilmesinde, müthiş bir sergi ve kültür merkezi
haline getirilmesinde destek olsa diye düşünüp durdum. Açılışa gelen TSK
mensupları ve Yunus Emre Vakfı yöneticileri ile temsil edilen Türkiye’nin
manevi desteklerinin yanı sıra eserleriyle de iz bırakması güzel olurdu.
Umarımız bir gün böyle güzel haberler de alırız.
Pazar günü festivalin en zevkli günüydü, çünkü hepimizin eli
kâğıda değdi, oturduk ve çizdik. Gerçi Mustafa
(Tozaki) bey ilk andan itibaren hiç durmadan çevredeki herkesin
karikatürlerini çizerek en çalışkan kalem ödülünü hak etmişti çoktan. Turist
gibi gezinen biz avareler ise silkinip bugün özümüze döndük. Atölye
çalışmasının yapılacağı saatte Yıldıray ile Hamam’a geldiğimizde Alessandro Bocci’yi çokta oturmuş Dampyr’i çizerken bulduk. Bocci daha
sonra iyice fark edeceğimiz üzere ince işçiliği ve sabrı ile neredeyse gravür
tarzı detaylı işler çıkarabilen bir sanatçı. Ülkemizde yayımlanan Dampyr süper cilt 8 ve 16’da çizdiği maceraları
görebilirsiniz.
Bir diğer Dampyr çizeri Fabiano
Ambu ise Bocci’ye nazaran daha
genç ve ham görünse de Bonelli’nin
güncel standart kalitesini tuturan bir çizer. Ambu’nun çizdiği maceraların
ülkemizde yayımlanması için daha yıllar var.
Yıldıray renkli
bir Süpermen eskizi patlattığında
herkes iyice kendine gelmişti. “DC
süperstar” fısıltıları taş kubbede yankılandı. Kimi çizer arkadaşların yan
odaya sessizce kaçıp kırmızı gözlerle çıktıkları dikkatimden kaçmadı. Yıldıray
çizgisiyle hepimizi dövdüğünde “ben alıştım ülenn” dedim içimden. Çizdik babam çizdik, sonra, kalktık dolandık,
diğer çizer arkadaşların çizimlerine baktık. Toni Anastasovski’nin mimari ve doğa
izlenimleri ile kurguladığı çizimi de çok beğendim. Mustafa bey bu esnada gelen
birilerini yakalamış onların karikatürünü çizip hediye ediyordu. Gani’nin
festival defterine de herkes bir şeyler çizdi. Yıldıray bir Karabasan eskizi bile patlattı bu
arada. Özlemişiz keratayı.
Şadırvan bölgesinde sohbetle geçen akşamın ardından
Prizren’deki son gecemizde Gani’nin evine davetliydik. Alessandro ve Fabiano
içinde Dampyr sayfa orjinallerinin de olduğu çizim klasörlerini getirmişti ve
hepimiz balıklama atladık. Alessandro’nun tekniği ve sabrı olağanüstüydü.
Orijinal çizim kolleksiyoneri olarak hayatımda ilk defa fumetti orijinal
sayfası gördüm. Amerikan formatından küçük , yaklaşık 25x35 cm ölçüsündeydiler.
Buna rağmen sayfadaki tek bir panel tüm sayfayı kaplasa dahi ayrıntısından bir
şey kaybetmezdi, öylesine ince ince işlenmişti tüm paneller. Müthişti.
Eğlenceli sohbetimiz İtalyan arkadaşlarımızın İngilizce bilmemesi, Alessandro’nun Fransızca bilmesi, ancak bunun da Makedon Nikola’nın az Fransızca bilgisi ile pek faydası olmaması neticesinde ilginç bir Kapalıçarşı iletişimi ile geçiyordu. Anladık ki çizgiroman ortak dilimizdi ve gayet iyi idare ettik. Alessandro’dan bir “art booklet”, Fabiano’dan bir özgün baskı hediyesi alınca Kosova’ya gelirken yanımızda getirdiğimiz Çapa ve Gorajun nüshalarını sergi salonunda dağıtıp bitirmiş olmaktan hayıflandık. Sanırım sohbet özellikle Fransa’daki piyasa hakkında bilgilenmek açısından faydalıydı. Fransız piyasası şimdiye dek duyduğum en yüksek ücretleri veriyormuş. Buna karşılık yayıncı beklentisi açısından yüksek bir çıta oluşturduğu da kesin. Bir diğer bilgi ise Sırpların fumettilerde İtalya’dan bir sayı geriden gelmeleri. Bizde hiç yayınlanmamış bir çok fumettinin Sırp baskılarını Gani’nin kütüphanesinde gördük. Sırbistan’da çizgiroman kültürü belli ki çok güçlü. Nikola, Hırvatistan’ın Makarska şehrinde düzenlenen Mafest ozganizasyonu için iyi şeyler söyledi. Makedonya’daki festival ise 7 yaşına giriyormuş.
Eğlenceli sohbetimiz İtalyan arkadaşlarımızın İngilizce bilmemesi, Alessandro’nun Fransızca bilmesi, ancak bunun da Makedon Nikola’nın az Fransızca bilgisi ile pek faydası olmaması neticesinde ilginç bir Kapalıçarşı iletişimi ile geçiyordu. Anladık ki çizgiroman ortak dilimizdi ve gayet iyi idare ettik. Alessandro’dan bir “art booklet”, Fabiano’dan bir özgün baskı hediyesi alınca Kosova’ya gelirken yanımızda getirdiğimiz Çapa ve Gorajun nüshalarını sergi salonunda dağıtıp bitirmiş olmaktan hayıflandık. Sanırım sohbet özellikle Fransa’daki piyasa hakkında bilgilenmek açısından faydalıydı. Fransız piyasası şimdiye dek duyduğum en yüksek ücretleri veriyormuş. Buna karşılık yayıncı beklentisi açısından yüksek bir çıta oluşturduğu da kesin. Bir diğer bilgi ise Sırpların fumettilerde İtalya’dan bir sayı geriden gelmeleri. Bizde hiç yayınlanmamış bir çok fumettinin Sırp baskılarını Gani’nin kütüphanesinde gördük. Sırbistan’da çizgiroman kültürü belli ki çok güçlü. Nikola, Hırvatistan’ın Makarska şehrinde düzenlenen Mafest ozganizasyonu için iyi şeyler söyledi. Makedonya’daki festival ise 7 yaşına giriyormuş.
Sırbistan ile Türkiye yayıncılığını karşılaştırmak moral
bozucu da olsa, esas düşünülmesi gereken Balkanlardaki çizgiroman kültürüne
ilişkin genel uyanıştı. İçimizdeki hayali kışkırtan bu Kosova deneyimi, sinemanın
ötesindeki kültür faaliyetlerini destekleyen bir yerel yönetim desteğinin
önemini ortaya koyuyor. Gani gibi azimli tek bir kişinin bile pekala uluslararası katılımcılı bir çizgiroman
festivali düzenleyebileceğini ispatlayan bir girişim. Bir de iki üç milyonluk
ülkeler Kosova, Makedonya, Sırbistan, Hırvatistan yedinci –sekizinci yılına
giren çizgiroman fuarları, festivalleri yaparken yetmiş milyonluk ülkemizde
böyle inatçı organizasyonların olmaması 500 adet basılan çizgiromanların sıkışıp
kaldığı küçük mağaranın mübesilidir belki de.
Darısı başımıza diyerek ayrıldım Balkanlardan.
Gezginler için
notlar: vizeye filan ihtiyacınız yok. THY ve Pegasus sıklıkla uçuyorlar.
Çantanızı sırtınıza vurup gidebileceğiniz bir ülke. Avrupa Birliğine üye
olmasalar da para birimi olarak euro’yu kullanıyorlar.Dünyanın en yüksek yakıt,
iletişim vs. vergilerine alışmış bizler için ekonomik bir ülke. Ve köfte… evet
köfte!
* Hakan Tacal'ın Gölge e-derginin Ekim 2012 tarihli 61.sayısında yayımlanan yazısı. ilgili bağlantı için tıklayın.
26 Eylül 2012
Yıldıray: EARTH 2'de !
DC Comics'de Firestorm'u çizmekte olan Yıldıray 13. sayıdan itibaren dergiden ayrılıp, DC'nin bir başka önemli serisine; James Robinson'un yazdığı "Earth 2" dergisine geçiyor. Aralık 2012 itibariyle Earth 2'nun 7 ve 8. sayılarında (yanda nefis 8.sayı kapağında görüldüğü gibi) Yıldıray'ın çizimleri gözleri şenlendirecek.
3 Ağustos 2012
Yıldıray ile Hakan Kosova'da
Sekizincisi Eylül ayında düzenlenecek Kosova Çizgiroman ve Karikatür Festivaline Yıldıray ile Hakan konuk olarak katılacaklar.
Dört gün sürecek etkinlikte Avrupa'nın birçok ülkesinden sanatçılar katılacak.
26 Temmuz 2012
Point of Impact
17 Temmuz 2012
Koray Kuranel IMAGE COMICS'de
Jay Faerber'in yazıp Koray'ın çizdiği POINT OF IMPACT adlı dört sayılık mini seri Ekim ayında Amerika'da Image Comics tarafından yayımlanmaya başlıyor.
Güzel şeyler oluyor, daha da olacak...
Güzel şeyler oluyor, daha da olacak...
16 Temmuz 2012
Yıldıray Çınar HARAKİRİ'de
Kutlukhan Perker önderliğinde tekrar yayın hayatına başlayan HARAKİRİ'nin temmuz ve ağustos aylarında bayide kalacak ilk sayısında Yıldıray da yer alıyor. Değişik sayfalarda karşınıza çıkacak işlerinde klasik çizgiromanın çini -fırça- tram tadını keskin bir mizahla harmanlıyor.
Dergi uzun yıllar sonra yeni bir "En Kahraman Rıdvan" macerası çizen Bülent Arabacıoğlu'nın da varlığıyla Türk çizgi camiasının müthiş bir seçkisi olmuş durumda.
Kaçırmayın!
Dergi uzun yıllar sonra yeni bir "En Kahraman Rıdvan" macerası çizen Bülent Arabacıoğlu'nın da varlığıyla Türk çizgi camiasının müthiş bir seçkisi olmuş durumda.
Kaçırmayın!
3 Temmuz 2012
21 Haziran 2012
Yayıncılarımız
Eski ve yeni yayıncılarımız hareket halinde. Umarız bu değişiklikler ve yenilikler daha güzel gelişmelerin, güzel kitapların, yeni üretimlerin müjdecisidir.
Halihazırdaki yayıncımız Hoz Comics, pılı pırtıyı toplayıp Ayvalık'a göçtü, yeni kitaplarını Ege'nin serin sularına yakın şirin bir çıkmaz sokakta hazırlayacak. Kapı önünde soğuk limonata, çay kahve.. ohhh.
Ziyaretlerine gidince fotoğraf çekmediğim için aklımda kaldığınca karaladım sokaklarını sonradan. Gerçekte çok daha hoş, sakin bir avlu duygusu yaratan bir sokak.
Tabi gizemli Ayvalık etkisi ne şekilde yansır işe bilinmez (bkz. Rakı Balık Ayvalık)
HOZ Comics
Vehbibey Mahallesi,
Barbaros Caddesi,
Çıkmaz Sokak No: 3
AYVALIK / BALIKESİR
Çapa albüm ve Karabasan: Kehanet işlerimizin yayıncısı Arkabahçe Beşiktaş'ta yeni bir çizgiroman dükkanı açtı.
Arkabahçe Çizgiroman Dükkanı
Büyük Beşiktaş Çarşısı
No: 18-19 Beşiktaş/İSTANBUL
Kabalcı ve Kazan'ın arkasındaki büyük çarşının en alt katı, Kazan'a yakın merdivenin dibi.
Telefon: 0212 327 46 13
Halihazırdaki yayıncımız Hoz Comics, pılı pırtıyı toplayıp Ayvalık'a göçtü, yeni kitaplarını Ege'nin serin sularına yakın şirin bir çıkmaz sokakta hazırlayacak. Kapı önünde soğuk limonata, çay kahve.. ohhh.
Ziyaretlerine gidince fotoğraf çekmediğim için aklımda kaldığınca karaladım sokaklarını sonradan. Gerçekte çok daha hoş, sakin bir avlu duygusu yaratan bir sokak.
Tabi gizemli Ayvalık etkisi ne şekilde yansır işe bilinmez (bkz. Rakı Balık Ayvalık)
HOZ Comics
Vehbibey Mahallesi,
Barbaros Caddesi,
Çıkmaz Sokak No: 3
AYVALIK / BALIKESİR
Çapa albüm ve Karabasan: Kehanet işlerimizin yayıncısı Arkabahçe Beşiktaş'ta yeni bir çizgiroman dükkanı açtı.
Arkabahçe Çizgiroman Dükkanı
Büyük Beşiktaş Çarşısı
No: 18-19 Beşiktaş/İSTANBUL
Kabalcı ve Kazan'ın arkasındaki büyük çarşının en alt katı, Kazan'a yakın merdivenin dibi.
Telefon: 0212 327 46 13
25 Mayıs 2012
Çalıştaydan
Anadolu Üniversitesi GSF'deki Asrar-Çınar Çalıştayından bir kare.
Çalıştayda çizilenler için bağlantı şu şekilde; Yıldıray Batman, Mahmud Supergirl
Çalıştayda çizilenler için bağlantı şu şekilde; Yıldıray Batman, Mahmud Supergirl
18 Mayıs 2012
17 Mayıs 2012
4 Mayıs 2012
Fırsat !
Beyoğlu'ndaki nefis çizgiroman dükkanı Gon'da 400 sayfalık azman toplama albümümüz ÇAPA sadece 8 TL. Kaçırmayın deriz.
4 Nisan 2012
Ters Ninja; Yıldıray
İnternet aleminin sinema, çizgiroman ve popüler kültür konularında en doyurucu sitelerinden biri olan tersninja.com'da yayımlanan Yıldıray Çınar söyleşisi için bağlantınız burada.
Haberler...
Yıldıray Çınar Atina'da !
Mahmud Asrar Gölge'de
Yıldıray, 30 Mart- 1 Nisan tarihlerinde Atina'da düzenlenen Comicdom 2012 çizgiroman etkinliğinde konuktu.
Bir Panelde konuşmacı olarak yer alan ve bir eskiz atölyesi yürüten Yıldıray'ın verdiği röportajlardan biri için tıklayın.
Milo Manara (MANARAAAA!!!), Mike Carey (Unwritten) gibi dünyaca ünlü yaratıcıların katıldığı organizasyon vesilesi ile Yunanistan'da düzenlenen uluslararası bir çizgiroman etkinliğine katılan ilk Türk olma payesi de Yıldıray'ın oldu.
Mahmud Asrar Gölge'de
Gölge e-derginin Nisan sayısında Ahmet Yüksel'in gerçekleştirdiği Mahmud Asrar söyleşisi için bağlantınız burada.
Altın Madalyon Kapağı Yıldıray'dan
Çizgiroman e-dergiciliğinin yeni yüzü Altın Madalyon'un Nisan sayısının kapağı Yıldıray Çınar imzalı.
Dergiye buradan ulaşabilirsiniz.
9 Mart 2012
GORAJUN fanzin
5 Mart 2012
Gölgede Çapa
Aylık e-dergi Gölge'nin bu ayki sayısında Ahmet Yüksel editörlüğünde işlenen "Türkiye'de Çizgiroman " dosyasında Yıldıray'ın özetle çizgiroman ve yurtdışı macerasını anlattığı, Hakan'ın ise Çapa havasına dair yazdığı yazıları okuyabilirsiniz.
Dergiyi okuyabileceğiniz çeşitli formatlar için giriş kapınız burada; Gölge e-dergi
2 Mart 2012
MAHMUD EAGLE ÖDÜLLERİNE ADAY !
16 Şubat 2012
8 Şubat 2012
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)